Οριζοντιότητα

(Φωνές λαικής εξουσίας στην Αργεντινή)


 

Συγγραφέας: Marina Sitrin
Εκδότης: Συνέλευση για την Κυκλοφορία των Αγώνων

Χρονολογία έκδοσης: 2011

Το βιβλίο εκδόθηκε από κοινού με την πρωτοβουλία κατοίκων Καισαριανής, με την αυτόνομη συνέλευση Ζωγράφου, με την ανοιχτή συνέλευση κατοίκων Αγ. Παρασκευής, με την ανοιχτή λαϊκή συνέλευση Αγ. Δημητρίου και με τη συνέλευση κατοίκων Βύρωνα-Παγκρατίου-Καισαριανής.


Στην Αργεντινή, ιδιαίτερα μετά την εξέγερση στις 19 και 20 Δεκέμβρη 2001( με τον πρόεδρο της Αργεντινής, Φερνάντο Ντε Λα Ρουά να φυγαδεύεται με ελικόπτερο) προσπάθησαν να κάνουν πράξη την οριζοντιότητα, που δηλώνει (όπως γράφει το βιβλίο) τη χρήση της  άμεσης δημοκρατίας και της συνδιαμόρφωσης [...] ένας νέος τρόπος του σχετίζεσθαι βασισμένο στην πρόσωπο με πρόσωπο πολιτική και εναντιωνόμενη σε όλες τις μορφές ''-ισμών''.

Ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο που αξίζει να το διαβάσει κανείς για να πάρει ιδέες, να έρθει σε επαφή με τις δυσκολίες των εγχειρημάτων,να προβληματιστεί  αλλά  να πάρει και  κουράγιο.
Κουράγιο γιατί βλέπεις ξεκάθαρα πως όταν προσπαθείς και πιστεύεις, μπορείς να δημιουργήσεις δομές και να πραγματώσεις σκέψεις που μέχρι πριν λίγο φάνταζαν ακατόρθωτες , άπιαστες ή ουτοπικές.
Αποτελεί ( άλλη)  μία πειστική απόδειξη πως η άμεση δημοκρατία είναι το  καταφύγιο των μέχρι πρότινος κατακερματισμένων ανθρώπινων σχέσεων στις γειτονιές, στα σχολεία, στους εργασιακούς χώρους και ο μοναδικός τρόπος να ανακτήσουν την αξιοπρέπεια τους , την επιβίωση , τη ζωή τους.

Αλλά πάνω από όλα , αποτελεί την απόδειξη πως η άμεση δημοκρατία λειτουργεί (με όλες τις δυσκολίες που συνεπάγεται μία τέτοια διαδικασία) στην πράξη και έχει πραγματικά και πολύ ωφέλιμα αποτελέσματα.
Αποδεικνύεται πως οι άνθρωποι μπορούν να λειτουργήσουν ομαδικά  και κατ΄ επέκταση και συλλογικά, φτάνει να το συνειδητοποιήσουν και να το θελήσουν.
  Είναι ολοφάνερο ότι τα προβλήματα και οι πολιτικές που ακολουθούνται είναι παντού οι ίδιες, όπως και οι άνθρωποι που αναζητούν και αγωνίζονται για ένα καλύτερο παρόν και μέλλον!

"Οι φωνές" που θα καταγραφούν παρακάτω είναι ανθρώπων που ήταν ή είναι μέλη σε συνελεύσεις γειτονιών, κολεκτίβες, κατειλημμένους χώρους εργασίας, κινήσεις ανέργων και άλλες συλλογικότητες.


Από τον πρόλογο του βιβλίου:

Αποφασίσαμε να μεταφράσουμε αυτό το βιβλίο επειδή πιστεύουμε ότι είναι χρήσιμο για το εγχώριο κίνημα, ως ένα παράδειγμα μιας πρωτογενούς εμπειρίας συγκρότησης κινήματος. Διαβάζοντάς το δηλαδή, συναντήσαμε στις αφηγήσεις των αγωνιστών και των αγωνιστριών τα προβλήματα που συναντάμε στις εγχώριες κινηματικές διαδικασίες. Συναντήσαμε όμως, παράλληλα, και τις λύσεις που προσπάθησαν και προσπαθούν να δώσουν οι εκμεταλλευόμενοι σ’ αυτά τα προβλήματα. Τέτοια προβλήματα μπορούν να ξεκινούν από το πως συγκροτείται μια συνέλευση γειτονιάς και πόση ώρα πρέπει να κρατάει μια συνέλευση, όταν την άλλη μέρα έχουμε να πάμε στην δουλειά, μέχρι το πώς και με ποιο τρόπο μπορούν να συντονιστούν οι συνελεύσεις γειτονιών και ποια είναι τα όρια των οριζόντιων δομών και της έλλειψης γενικότερης πολιτικής στρατηγικής του κινήματος. Από το πώς μπορούν να καλυφθούν άμεσες ανάγκες των ανέργων όπως η διατροφή και η στέγη, μέχρι το πώς θα οργανωθούν οι κινήσεις των ανέργων για να διεκδικήσουν επιτυχώς επιδόματα ανεργίας (που μέχρι τότε δεν υπήρχαν στην Αργεντινή). Από το πώς οργανώνεται μια κατάληψη ενός εργασιακού χώρου, μέχρι πώς την διαχειρίζονται οι εργαζόμενοι που δουλεύουν σ’ αυτόν, με τρόπο που, και θα διαφέρει από την καπιταλιστική οργάνωση της εργασίας και θα ικανοποιεί τις ανάγκες των καταληψιών και της τοπικής κοινότητας.»


Ο οριζοντισμός ξεκινά όταν οι άνθρωποι αρχίζουν να λύνουν τα προβλήματα οι ίδιοι, χωρίς να στρέφονται στους θεσμούς που αρχικά προκάλεσαν αυτά τα προβλήματα. [...] Πριν εκλέγαμε ανθρώπους να πάρουν αποφάσεις για εμάς, αλλά τώρα εμείς παίρνουμε αποφάσεις που αφορούν εμάς. (Emilio)

Κανένας δεν υπάκουσε σε καμία ιδεολογική δέσμευση. Για παράδειγμα στη συνέλευση μας,στη γειτονιά Colegiales και γνωρίζω πολλές άλλες περιπτώσεις , κάποιος έγραψε απλώς στο πεζοδρόμιο με κιμωλία ''Γείτονες ας συναντηθούμε το βράδυ της  Πέμπτης''. Τελεία. Ποιός το έγραψε αυτό; Κανένας δε γνωρίζει.Στην πρώτη συνάντηση ήρθαν 15 άτομα την επόμενη εβδομάδα ήταν τριπλάσια.[...]    Ήταν το πιο αυθόρμητο και στοιχειώδες πράγμα, να βγεις στο δρόμο και να συναντήσεις άλλους στη γωνία. (Pablo)

Η οριζοντιότητα μας επιτρέπει να είμαστε σε επαφή με μία πραγματικότητα που δεν έχει ακόμα ρυθμιστεί συνολικά κι έτσι μπορούμε ακόμα να δούμε  διάφορους τρόπους οπτικής του κόσμου.Τα αριστερίστικα κόμματα προσπαθούν να καταστρέψουν τις διαφορές μας .Αυτή είναι μία μορφή εξουσίας που στόχο έχει να μας κάνει ένα πράγμα.Αυτή η εξουσία φυσικά είναι λανθασμένη και ψεύτικη και θα ήθελε να έχει ένα αφεντικό να μας διατάζει είτε καπιταλιστή είτε τροτσκιστή.Αλλά υπάρχει επίσης η δυνατότητα να αρχίσουμε να ανακαλύπτουμε τι είναι αλήθεια σ' αυτή την κατάσταση κι από εκεί να αρχίσουμε να προτείνουμε απαντήσεις που είναι δυνατές.Αρχίζουμε απ' όπου είμαστε, ακόμα κι αν είμαστε μικροί, αλλά αρχίζουμε.(Neka)

(Liana, κατειλημμένο εργοστάσιο)
Λόγω αυτής της εμπειρίας ,έχω ξεκινήσει να αναρωτιέμαι για ποιό λόγο πρέπει ο εργάτης να βγάζει πάντα το σκασμό;Το αφεντικό δε σε πληρώνει.Το αφεντικό σου χρωστάει χρήματα κι εσύ είσαι αυτός που πρέπει να φύγει, να σκύψει το κεφάλι και να συνεχίσει. Λοιπόν αποφασίσαμε να μη βγάζουμε πλέον το σκασμό.[...] Σε όλη μας τη ζωή παραμείναμε αδρανείς.[...] Εμείς οι εργάτριες έχουμε πάψει να είμαστε βλάκες. Αυτό ήταν. Είμαστε αποφασισμένες.

Ricardo,κατειλημμένη φυτεία και διυλιστήριο ζάχαρης 
Τελικά καταφέραμε να καταλάβουμε το εργοστάσιο και να διώξουμε τα αφεντικά.[...]Νομίζω ότι οι ιδιοκτήτες θα αναρωτήθηκαν :''Πως μπόρεσαν αυτοί οι χωριάτες να καταφέρουν κάτι τέτοιο;''

Είναι ξεκάθαρο πως η ιδέα θα πρέπει να ζευγαρώνει με τη δράση.Αλλιώς τα πάντα θα ήταν μια απλή ορθολογικοποήση(Claudia)

Από τη στιγμή που θα γευτείς την ελευθερία , θα πολεμάς για πάντα να παραμείνεις ελεύθερος.[..]
Η τόση βία δε θα ήταν απαραίτητη αν δεν υπήρχε τόση πολλή αντίδραση.(Nekka)

Αν αρχίσεις να σκέφτεσαι τι συνιστά την  αυτονομία και κατόπιν βάλεις μπρος να συζητάς τις έννοιες της αυτοδιαχείρησης ,της αυτάρκειας, των δικτύων επικοινωνίας,την αντιεμπορευματική ανταλλαγή αγαθών και την άμεση δημοκρατία,τελικά καταλήγεις να αναρωτιέσαι:''Αν τα καταφέρουμε όλα αυτά θα είμαστε στο τέλος αυτόνομοι;'' Αυτόνομοι από τι; Όχι.Αν κάποια μέρα πετύχουμε την πραγματική αυτονομία, δε θα είμαστε αυτονομιστές ή αυτόνομοι, αλλά όντως ελεύθεροι. (Emilio)

Σήμερα η ψήφος δε σημαίνει τίποτα.Η ψηφοφορία νομιμοποιεί διεστραμμένες λειτουργίες του πολιτικού και οικονομικού συστήματος. Με άλλα λόγια , όταν κάποιος-α πάει να ψηφίσει νομιμοποιεί αυτή τη διαστροφή.(Paula)

Για κάποιο κόσμο αυτή η δουλειά της επανάστασης είναι πολύ εκνευριστική σε προσωπικό επίπεδο.Το να πάει κανείς στη συνέλευση και να αναλάβει ένα σωρό ευθύνες μπορεί να είναι πολυ δυσάρεστο, διότι όταν κάποιος αρχίσει να αναμειγνύεται , καταλαβαίνει τις τεράστιες αντιθέσεις που υπάρχουν σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο , ακόμα και μέσα στην οικογένειά του.Αρχίζει να καταλαβαίνει πόσο έχει εξαπατηθεί και κατόπιν αντιλαμβάνεται πολλά άλλα οδυνηρά πράγματα.Αυτό προκαλεί τεράστιο προσωπικό πόνο.Έτσι είναι πιο άνετο να αποφεύγει κάποιος τη συμμετοχή και να παραμένει στη γκρίνια.[...] Στο σημείο αυτό ,κάποιος που δεν μπορεί να παραβλέψει τη αλήθεια το βρίσκει πολύ πιο άβολο να αλλάξει τα πράγματα και αντίθετα ψηφίζει κάποιο αριστερό κόμμα ή απλώς ρίχνει άκυρο. Πιστεύουν στο σύστημα. Είναι ευκολότερο να πιστεύεις στο σύστημα και να ψηφίζεις ένα αριστερό κόμμα, παρά να του επιτεθείς.(Emilio)

(Για την καταστολή)
Είναι ένα τεστ για να δουν πόσο βαθιά μπορούν να χώσουν το μαχαίρι ώστε να γκρεμίσουν ανθρώπους και κινήματα.[...] Τίποτα δεν πνίγει τη δημιουργικότητα όσο ο φόβος.[...]
Ο φόβος συνωμοτεί ενάντια σε κάθε δυνατότητα για αλλαγή ,γιατί οι άνθρωποι ξεκινούν να πιστεύουν οτι τα πράγματα δε μπορούν να αλλάξουν.Ο φόβος είναι κάτι πολύ απτό εδώ γιατί η αστυνομία βρίσκεται σε κάθε γωνιά, αλλά υπάρχει επίσης η ''αστυνομία της αριστεράς'' , αυτοί που έχουν στενόμυαλες απόψεις για το πως πρέπει να είναι οι άνθρωποι.(Claudio)

 Σκέφτομαι ότι είναι πραγματικά διαφορετικό να δουλεύεις χωρίς αφεντικό.[...] Τώρα ξέρουμε ότι μπορεί να λειτουργήσει και κάτι πέρα απ' την αυστηρή  διοικητική ιεραρχία , ότι ο ίδιος ο εργαζόμενος που είναι υπεύθυνος μπορεί επίσης να διευθύνει την παραγωγή. Είμαστε πια όλοι μας μαθημένοι σε αυτό.(Ricardo)