Το Σύστημα και το Πέταγμα: φλυαρίες πάνω σε μια μαντινάδα...

                                               του ανιχνευτή

Το καλοκαίρι που μας πέρασε βρήκα την ευκαιρία να πάω, όπως συνηθίζω κάθε καλοκαίρι, λίγες μέρες στην αγαπημένη μου Κρήτη. Δεν κατάγομαι από κει (άλλωστε θεωρώ ότι κατάγομαι από όλα τα μήκη και πλάτη αυτού του κόσμου κι όχι από κάπου συγκεκριμένα), αλλά για δικούς μου λόγους νιώθω πάντα την ανάγκη να περνώ λίγες μέρες εκεί κάθε χρόνο. Η Κρήτη είναι ένα μέρος που δονείται από ενέργεια, η οποία φορτίζεται ακόμη περισσότερο από την πληθώρα των μύθων, θρύλων και παραδόσεών της, καθώς και από το ιδιαίτερα πλούσιο ιστορικό παρελθόν της και τεράστιο αρχαιολογικό της ενδιαφέρον...

 Ένα βράδυ καθόμουν με μια ωραία παρέα, πίνοντας άφθονη (ως είθισται) τσικουδιά και φλυαρώντας (ως είθισται, επίσης) για τι άλλο; την οικονομική κρίση, εντός και εκτός συνόρων. Κάποια στιγμή, μια κοπέλα επισήμανε πολύ σωστά, ότι τέτοιου είδους κρίσεις συμβαδίζουν πάντα με ηθική και πνευματική παρακμή κι εγώ συμπλήρωσα ότι ίσως η οικονομική κρίση να είναι το γέννημα των παραπάνω. Τότε ένας ντόπιος γέροντας που καθόταν στην παρέα, με κοίταξε με ένα περίεργο χαμόγελο και μου είπε μια μαντινάδα:
 " Μ'αρέσουνε οι άνθρωποι
    που στο γκρεμό σαν φτάξουν
   δεν λένε πως θα πέσουνε
   αλλά πως θα πετάξουν! "
 Αμέσως μετά με κάρφωσε με το βλέμμα του και μου είπε τα ακόλουθα:
" Ίντα λες μωρέ; Μπορείς να θωρήσεις πίσω από τούτες τση λέξεις; Κατέχεις, εσύ και οι άλλοι, ποιοι είστε πραγματικά και που μπορείτε να φτάσετε, ή μόνο μυξοκλαίτε για ούλα αυτά που σας κάνουν; Γιάντα τα δέχεστε; Εμένα ο κύρης μου ήταν καπετάνιος στα βουνά, όταν οι Ναζήδες και τα τσιράκια τους αλώνιζαν το νησί και όταν τον εκτελούσαν γελούσε και τους κορόιδευε...
 Ίντα φοβάστε άμα έχετε καθαρό μέτωπο; Ζωή χωρίς νόημα δεν είναι ζωή! Και γιάντα οι πιο πολλοί άνθρωποι περιμένουν βοήθεια από έξω, ακόμα κι από το θεό και την Παναζία; Αφού αυτό που χρειάζονται είναι μέσα τους και καρτερά να το γρικήσουν!"
 " Μπαρμπα Μανολιό, δεν πίνεις μια ρακή να ηρεμήσεις;" βιάστηκε να του πει κάποιος απ'την παρέα και τότε ποιος είδε το γέροντα και δεν τον φοβήθηκε:
 " Ίντα λες μωρέ ζαγάρι; Οι μεθυσμένοι από ρακή μένουνε καρφωμένοι επαέ. Οι μεθυσμένοι από τη Λευτεριά φτάνουν εκιά όπου λίγοι αντέχουν κι ας τους λεν κουζουλούς και κατέχουν πώς θα αλλάξουν ούλονε τον κόσμο! Κι ας κρέμεται το ένα τους ποδάρι στο γκρεμνό!" Κι αμέσως μετά γέμισε με ρακή το ποτήρι του...

 Τώρα που γύρισα πίσω στο μεγάλο χωριό, την Αθήνα, και οι προύχοντες συνεχίζουν τα καμώματά τους με περίσσιο θράσος, συλλογιέμαι εκείνη τη μαντινάδα...
Κάποιος θα μπορούσε να πει, στο πρώτο άκουσμα, ότι μιλάει για την αισιοδοξία που πρέπει να'χουνε οι άνθρωποι σε δύσκολους καιρούς όπως τούτοι. Αλλά η αισιοδοξία από μόνη της δεν αρκεί, καταντάει χαζοχαρούμενη, αν δε συνοδεύεται από ΔΡΑΣΗ! Κι επειδή θέλω "να θωρήσω πίσω απ'τση λέξεις", θα προσπαθήσω να κάνω τη δική μου ανάλυση και να προχωρήσω σε προεκτάσεις κι ας είναι κι αυθαίρετες. Έτσι κι αλλιώς στην Ελλάδα η αυθαιρεσία=παράδοση, αλλά εγώ έχω τους δικούς μου σκοπούς, όπως και οι πολιτικάντηδες και τα δουλικά τους τούς δικούς τους...

Η παραπάνω μαντινάδα ήταν σίγουρα εμψυχωτική, σε παρανοϊκούς καιρούς σαν ετούτους, που προσπαθούμε να επιπλεύσουμε στα κύματα σαν ναυαγοί του καπιταληστρικού κρουαζιερόπλοιου.
 Και αν θέλουμε να δώσουμε μια παραμυθιακή χροιά στην ανάλυσή μας, ας πούμε ότι προσγειώνεται ένας απολίτικος (σε σχέση με τις γήινες ιδεολογίες) εξωγήινος, έβλεπε ό,τι έβλεπε κι άκουγε και τη μαντινάδα του μπαρμπα Μανολιού. Και μετά ρώταγε μια ανθρώπινη παρέα που θα συναντούσε (και θα είχε ανθρώπινη μορφή για να μη σαλτάρουν οι γήινοι), πάνω σ'αυτά:
-Και ποιος σας οδηγεί στο γκρεμό, εδώ στην Ελλάδα, αλλά και τους ανθρώπους σε άλλες χώρες;
-Α! μα το Σύστημα! θα απαντούσαν οι περισσότεροι. Και κάποιοι άλλοι θα το προχώραγαν το πράγμα, σε ένα ξέσπασμα ακίνδυνης αυτοκριτικής:
-Η ανοχή μας στο Σύστημα. Και η απάθειά μας σε όσα μας επιβάλλει το Σύστημα. Και η εξαπάτησή μας από το Σύστημα.
-Και τι είναι αυτό το φοβερό Σύστημα που έχει τέτοιες δυνατότητες σε βάρος των ανθρώπων; Θα ρωτήσει απορημένος ο εξωπλανητικός επισκέπτης.

 Χμ! Ίντα'ναι πράγματι αυτό το περίφημο, καταγόμενο από αρχαίους ακόμα καιρούς, πολυκέφαλο σαν τη λερναία ύδρα, συχνά αόρατο αλλά με καταλυτική επιρροή, ενίοτε με ολοφάνερα συμπτώματα σοβαρής ψυχοπάθειας, το πανταχού παρόν ανεκδιήγητο αυτό αφεντικό των μαζών;
 Και πάλι χμ!

Εγώ θα έλεγα, λοιπόν, το εξής:
Το Σύστημα είναι μήπως το εξής σύνολο: εγώ, εσύ, όλοι εμείς μαζί και οι κηδεμόνες μας με τα λουριά στο χέρι; Και ποιος τους όρισε ως ειδικούς για την κηδεμονία μας και άρα για την προκοπή ή τη διάλυσή μας; Ο "ψηφολαός" στις δημοκρατικές εποχές που προσπαθούν ακόμα να μας πείσουν ότι ζούμε; Κι αλήθεια, θα πίστευε έτσι εύκολα και απλά, ο ουρανοκατέβατος στη γη επισκέπτης (σε αντίθεση με την πλειοψηφία των εδώ ιθαγενών) ότι με τόσο απλοϊκό τρόπο προκύπτει, συντίθεται και βασιλεύει το Σύστημα; Εσείς το πιστεύετε;

 Και ποιοι αποτελούν, τελικά, το κωλοΣύστημα; Ποιοι διαφεντεύουν τις δαιδαλώδεις πτυχές του; σε κοινωνικό, πολιτιστικό, πολιτικό, επιστημονικό, τεχνολογικό, πνευματικό επίπεδο...

• Ποιοι βρίσκονται στην κορυφή της αχανούς πυραμίδας του; (όπου τα κράτη αποτελούν απλά τα παραμάγαζά του με τους πολιτικούς και τους στρατιωτικούς, ίσως ακόμη και τους μεγαλοτραπεζίτες και μεγιστάνες, ως έμισθες καμαριέρες).
• Εμείς κάτω στη βάση (αυτό ισχύει και για τα "εργαλεία" του Συστήματος σε χαμηλότερες βαθμίδες από την κορυφή) τους γνωρίζουμε;
• Είναι τόσο απάνθρωποι και ανελέητοι σαν επιτυχημένοι ψυχοπαθείς;
• Και ποιος είναι ο απώτερος στόχος τους; Ο αποπληθυσμός (με πολλούς τρόπους) και ο απόλυτος εξανδραποδισμός όσων απομείνουν;

Οι απορίες γεννούν ακόμη περισσότερες απορίες, όπως συμβαίνει στην πορεία ετούτου του κόσμου και κάθε ανθρώπου που αναζητά, έστω και στοιχειωδώς, κάποιες σημαντικές απαντήσεις.

Μη περιμένετε να σας δώσω εγώ έτοιμες τέτοιου είδους απαντήσεις. Όχι γιατί δεν θέλω, αλλά μπορεί να κάνω λάθος, μπορεί να είμαι κι εγώ τόσο παραπλανημένος (από το Σύστημα) που να παραπέμψω σε λάθος μονοπάτια. Ή να είμαι κι εγώ ένα δόλιο μέρος του πανούργου και πολυμήχανου Συστήματος, που απλά παίζει μαζί σας, γιατί το Σύστημα αρέσκεται πολύ σε λογής παράξενα παιχνίδια με τα διάφορα (αναλώσιμα) γρανάζια του και προπαντός με τα αμέτρητα θύματά του...

Απλά θέτω κάποιους προβληματισμούς, πράγμα που θεωρώ πολύ σημαντικό, γιατί ο άνθρωπος έχει την κακή συνήθεια να αποκοιμιέται συχνά, ακόμη κι αν έχει πιάσει φωτιά το σπίτι του, ίσως και ζαλισμένος απ'τους καπνούς. Οι απαντήσεις σε ερωτήσεις σαν τις παραπάνω υπόκεινται στη διαίσθηση, τα ένστικτα (αν λειτουργούν ακόμη σωστά μετά από τόση προπαγάνδα, παραπληροφόρηση και οπαδοποίηση των μαζών), τη διάθεση να γυρέψει την αλήθεια όσο σκληρή κι αν αποδειχτεί, το σθένος ή και την ενεργό Περιέργεια του καθενός.

                          
                                           Έτσι απλά...

Ας επιστρέψουμε στην αφορμή αυτού του άρθρου, δηλαδή τη μαντινάδα, για να επιχειρήσουμε να ανιχνεύσουμε την εικόνα πίσω από το "πέταγμα" του τελευταίου στίχου της.

 Αυτός, λοιπόν, που θα φτάσει στο χείλος του γκρεμού, δε θα φοβηθεί το κατακρήμνισμα, αλλά θα αρπάξει την ευκαιρία να πετάξει;
 Και πώς; Σαν ελεύθερο αιωρούμενο μήνυμα απόδρασης από την τεχνητή φυλακή, σαν αρπαχτικό γεράκι, σαν επιβλητικός αδούλωτος αετός, σαν Γιαπωνέζος πιλότος-καμικάζι, σαν δραπέτης με ελικόπτερο από τις φυλακές Κορυδαλλού με στόχο να σώσει μόνο την πάρτη του και οι άλλοι ας κουρεύονται;
 Σαφώς προτιμώ ένα συνδυασμό των τριών πρώτων περιπτώσεων, μαζί και με άλλες συνιστώσες που συνδυάζουν την αγάπη για την Ελευθερία κινήσεων, με την ανάπτυξη όλων των εκπληκτικών ανθρώπινων ικανοτήτων και τη διαρκή και όχι ευκαιριακή και όψιμη Δράση με αποτελέσματα μεταμόρφωσης της ανθρώπινης ύπαρξης σε αυτό που της αξίζει από τη θαυμαστή φύση της !
 Ίσως αυτός να είναι και ο Στόχος της ατομικής πορείας του κάθε όντος, όπως περίπου το έθεσε και ο μεγάλος Νίτσε στο "Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα" στοχεύοντας στον Υπεράνθρωπο, απαλλαγμένο απ'όλους τους -ισμούς και τα δόγματα!
 Και, συνάμα, ίσως αυτός να είναι και ο τρόμος κάθε μισάνθρωπου, μονολιθικού, συνωμοτικού, τυραννικού συστήματος, που απλώς αλλάζει μορφές μέσα στο χρόνο, αλλά η ουσία του παραμένει ίδια.
                                        Το "πέταγμα!"

 Πάνω απ'όλη τη μιζέρια, την αδικία, την παράνοια, την εθελοτυφλία και την εξαχρείωση που παράγει το Σύστημα, με τρόπους μεθοδικούς, επιστημονικά σχεδιασμένους και ψυχικά ανελέητους ως το μεδούλι!
                                       Το πέταγμα!
Που εξαλείφει με την αρχέγονη ομορφιά  του και τη θαυμαστή του αίσθηση ελευθερίας, κάθε ανάγκη συστήματος (αν δεχτούμε ότι η ελεγχόμενη απ'αυτό ανασφάλεια και η ατολμία των μαζών επιτρέπουν στο Σύστημα να υπάρξει και να ευδοκιμήσει).

Ο Νίτσε είχε γράψει στο "Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα" ότι δέχεται διδασκαλία μόνο όποιος δρα (εννοώντας πως έτσι οδηγείται στον "υπεράνθρωπο" και δεν αναφέρεται βεβαίως στους αμερικανόητους Superman ή  Batman). Κι εδώ θα μπορούσαμε να συμπληρώσουμε το εξής: δρα όποιος αφήνει οριστικά πίσω του το περιοριστικό "σούρσιμο στο χώμα σαν σκουλήκι" και μαθαίνει σιγά σιγά, αλλά αποφασιστικά, να "πετάει!" Για ν'αποκτήσει αυξημένη συνειδητότητα και απερίφραχτη αίσθηση ελευθερίας που δεν καταδέχεται-και δεν της αρμόζει με τίποτα-τον περιορισμό οποιουδήποτε κλουβιού.

Κι αν τυχόν οι δυνάστες αυτού του κόσμου και οι υπηρέτες τους, αποτύχουν να τον εμποδίσουν να υψωθεί με το φόβο της "κατακρήμνισης στον Καιάδα", καταφέρουν κάποια στιγμή να τον καταρίψουν...
   ...τότε
θα πέσει με τη γνώση ότι έγινε φορέας δράσης κι ότι υψώθηκε στην υπέρβαση πάνω από τα θλιβερά βελάσματα του κοπαδιού, που οδηγείται-είτε το ξέρει είτε όχι-στον γκρεμό από τους "τσοπάνηδες", ξεφεύγοντας από τη μικρότητα της δουλικής στασιμότητας και λογικής του σφαχταριού...

 Κι ότι έπεσε με το κεφάλι να κοιτάει ψηλά και τα φτερά ανοιγμένα.
 Σπέρνοντας τους κατάλληλους σπόρους για να καρπίσουν απ'αυτούς που έρχονται μετά απ'αυτόν.

 Όσο για το ποια είναι η Δράση, αυτό είναι το προσωπικό μονοπάτι (πάνω απ'όλα ξεκινάει από το πνεύμα) του καθενός. Και συνάμα το μονοπάτι όλων μαζί...