Οι στρατευμένοι και οι εξεγερμένοι..

Οι στρατευμένοι κάλλιστα μπορούν να δημιουργήσουν τις εξεγερσιακές εκείνες δομές και διαδικασίες -βλέπε τη δημιουργία των Σοβιέτ στην τσαρική Ρωσία που αργότερα υποβάθμισαν και στην ουσία απενεργοποίησαν οι μετέπειτα θεοποιημένοι ηγέτες της Οκτωβριανής Επανάστασης- οι οποίες πατώντας σε ένα ανάλογο της ιδεολογικής τους στράτευσης υπόβαθρο περνούν και στην πράξη. Με στόχο την ανατροπή καθιερωμένων δομών και την επιβολή των νέων. Σαφώς κι αυστηρά προκαθορισμένες από τα ιδεολογικά στοιχεία που προσδιορίζουν το είδος της στράτευσης.

 Τα οποία άλλοτε τηρούνται απαρέγκλιτα, συχνότατα αγνοώντας όμως τις βαθιά ριζωμένες παραδόσεις, τα ιδιαίτερα πολιτισμικά χαρακτηριστικά και τα δομικά στοιχεία της ψυχοσύνθεσης των πληθυσμών και των περιοχών όπου η στράτευση μέσω επαναστατικών -αιματηρών ως κανόνα-διαδικασιών μετουσιώνεται τελικά σε παγιωμένη κατάσταση. Προκαλώντας έτσι περισσότερα προβλήματα και παρανοήσεις καταστροφικές σε σχέση με εκείνα που υποσχόταν τη λύση και κατάργησή τους.

Κι άλλοτε, μετά την εδραίωσή της που διαδέχεται την αναπόφευκτη σύγκρουση, ξεφεύγοντας τελείως από τις αρχές που υπεράσπιζε και ευαγγελιζόταν και μετατρεπόμενη σε κάτι τελείως διαφορετικό κι ενίοτε χειρότερο από εκείνο που κατέλυσε. Όπως συνέβη με τη Γαλλική Επανάσταση και το σύνθημα "Ελευθερια, Ισότητα, Αδελφότητα", που η τρισάθλια συμμορία των Ιακωβίνων το μετέτρεψε σε πρωτόγνωρο σχεδόν ιστορικά τρόμο τη φοβερή εποχή της "τρομοκρατίας" που ακολούθησε. Όταν στην εξεγερμένη πχ επαρχία της Βανδέας, όπου από τις 800.000 περίπου κατοίκους πάνω από το 1/3 των κατοίκων εξοντώθηκε, ο στρατός της "επανάστασης" ξέσκιζε με τις λόγχες εγκύους και πέταγε μέσα σε φούρνους γυναίκες και παιδιά με τη δικαιολογία ότι "έτσι ψήνει το ψωμί της η δημοκρατία". Κι όταν τα βυρσοδεψεία ανθρώπινου δέρματος στο Κλισόν προμήθευαν τους "δημοκράτες" στρατιωτικούς και βουλευτές με παντελόνια από ανθρώπινο δέρμα από τις μυριάδες των αθώων κι ενόχων θυμάτων της "δημοκρατίας" που εγκαθιδρυόταν. Η αστική δημοκρατία που στήθηκε πάνω σε δημόσιους πνιγμούς ακόμα και γυναικόπαιδων στο Σηκουάνα - ο Γράκχος Μπαμπέφ γράφει πως μόνο σε μία από αυτές τις "επιχειρήσεις" έπνιξαν αποκλειστικά παιδιά: 600 το νούμερο!-, στο "Νόμο περί υπόπτων" που οδήγησε σε φυλακίσεις και βασανιστήρια περίπου ένα εκατομμύριο άνδρες γυναίκες και παιδιά και σε αποκεφαλισμό σχεδόν σαράντα χιλιάδες και σε άλλα φριχτά και ασύλληπτα νοσηρά. Ώστε ο Γράκχος Μπαμπέφ, από τους πρωτεργάτες της Επανάστασης μα όχι Ιακωβίνος, να μιλήσει το 1794 στο βιβλίο του"περί του συστήματος του αποπληθυσμού" για "λαοκτονία" του γαλλικου λαού, όρου που σήμερα θα μεταφράζαμε ως γενοκτονία!

Αντίθετα με το στρατευμένο και δεσμευμένο από επαναστατικά καταστατικά, ο εξεγερμένος δεν δεσμεύεται από το γράμμα των επαναστατικών διακηρύξεων και την ιδεολογική μονολιθικότητα, άκαμπτη και ασύμβατη συχνά με τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις και τις ιδιαίτερες ανάγκες των εκάστοτε εποχών. Ο εξεγερμένος αφουγκράζεται το σφυγμό των καιρών, τις απαιτήσεις τους, τις αγωνίες που ακόμα και οι ίδιοι οι καταπιεσμένοι αδυνατούν να εκφράσουν και να αναγνωρίσουν. Με την εξέγερσή του πασχίζει να θεμελιώσει την ανθρώπινη φύση του, να εκδηλώσει και να προεκτείνει τα δικαιώματά του. Όχι όμως και να δεχτεί να τα θυσιάσει, περιχαρακώνοντάς τα μέσα σε αυστηρά πλαίσια και την προπαγάνδα της ιδεολογικής στράτευσης. Που όχι σπάνια αποτελεί έναν άλλοτε οφθαλμοφανή κι άλλοτε συγκαλυμμένο σεχταρισμό με επαναστατικό περιτύλιγμα. Και αυστηρή ιεραρχία που φυσικά δεν δύναται να απεμπολήσει το "δικαίωμά της" στην εξουσία και τη διανομή της, την οποία και καταλαμβάνει μέσα από αστικού τύπου αγώνες. Ξεπέφτοντας σε ολοκληρωτικές μεθόδους για να "προστατεύσει" τις "επαναστατικές ιδέες". Και επανεκινώντας το φαύλο κύκλο της "επαναστατικής ανατροπής"!

Ο εξεγερμένος όμως αγαπάει τη ζωή, δεν την τιμωρεί ή αλυσοδένει για χάρη της εξέγερσης.
Στοχάζεται κι αναστοχάζεται πάνω στις διαδικασίες αντιμετώπισης και τις πρακτικές επίλυσης προβληματικών καταστάσεων, μαθαίνοντας από τα σφάλματα και τις αστοχίες.Ο εξεγερμένος είναι μαχητής, μα ανοιχτός σε προτάσεις και διορθωτικές κινήσεις, συνθέτης ιδεών που λατρεύει να τις δοκιμάζει στην πράξη κι όχι να τις αποθηκεύει σε ατελέσφορη θεωρητική στασιμότητα. Ενίοτε είναι και ποιητής. Όταν εξεγείρεται δεν παύει να φοβάται άρα και να μαθαίνει από το φόβο του και να τον μετατρέπει σε εργαλείο.
Ο στρατευμένος "θυσιάζει την δημιουργική χαρά της ζωής για την προπαγανδιστική εργασία", όπως έχει γράψει καιο Ραούλ Βανεγκέμ. Αντίθετα, "ο εξεγερμένος δημιουργεί μια ζώνη αναταράξεων κι αντηχήσεων που ταράζουν το λήθαργο, αφυπνίζουν τη συνείδηση...", σύμφωνα με το Βέλγο στοχαστή. Και όπως προσθέτει, "η ίδια η έννοια της χειραφέτησης παύει να υπάρχει όταν γίνεται καθήκον και ηθική υποχρέωση". Μια υποχρέωση που βαριανασαίνει και συντρίβεται από το ιδεολογικό φορτίο που τη βαραίνει και δεν την αφήνει να ανασάνει. Και να εκφραστεί ελεύθερα, να αναλάβει πρωτοβουλίες, να υπερβεί τον εαυτό της για χάρη του ίδιου του εαυτού της και των άλλων.

Ο εξεγερμένος και ο στρατευμένος μπορούν να συνεργαστούν κατά τη διάρκεια των εξεγερσιακών διαδικασιών και καταστάσεων. Και για ένα διάστημα και να συνυπάρξουν. Μέχρι που το είδος αυτού του φορτίου, το οποίο και αναφέραμε πριν, να αρχίσει ψυχαναγκαστικά να απαιτεί τη στράτευση κάθε "ώμου" γύρω του, ώστε να αυξήσει την ισχύ του βάρους του. Ακόμα και σε..βάρος των διαδικασιών απελευθέρωσης των κοινωνιών από τα.. βάρη τους! H στράτευση, καθόλου σπάνια, επιθυμεί να καναλιζάρει την εξέγερση, να ευνουχίσει την ορμή της, να τη χειραγωγήσει και χρησιμοποιήσει για ίδιον συμφέρον.

Στην Ελλάδα των κομβικών σημερινών καιρών έχω την εντύπωση ότι υπάρχουν πολλοί στρατευμένοι, ακόμα περισσότεροι καιροσκόποι και λίγοι -αν κι όχι αμελητέοι σαν δυναμική που διαμορφώνεται- εξεγερμένοι. Και μην ξεχνάμε ότι η εξέγερση εδραιώνεται πρώτιστα στην καρδιά, μεστώνει στο μυαλό κι ανδρώνεται στην πράξη.

Θα δούμε..

Ο Ένοικος...