Σελίδες

Πέμπτη 31 Ιανουαρίου 2019

Ραούλ Βανεγκέμ: τα πάντα είναι δυνατά ακόμα και η δημιουργία συνελεύσεων αυτοδιαχείρισης στους δρόμους, τις γειτονιές και τα χωριά


Στο βιβλίο σας με τίτλο «In Contribution à l’émergence de territoires libérés de l’emprise étatique et marchande», γράφετε ότι «η προτίμηση στο κακό που βλέπουμε σήμερα σε σχέση με το κακό που θα είναι ακόμα χειρότερο αύριο, μας εμποδίζει να εξεγερθούμε». Ωστόσο, τα Κίτρινα Γιλέκα έχουν ξεσηκωθεί ακριβώς γι αυτό, για να διατηρήσουν τη θέση τους μέσα στον πολιτισμό του καταναλωτισμού και των αυτοκινήτων που εσείς καταδικάζετε. 

Δεν θα έπρεπε να σου διαφεύγει πως ο πρωταρχικός στόχος του βιβλίου μου ήταν να αποτινάξει αυτή την αίσθηση παραίτησης, αδιαφορίας και απάθειας που μέχρι σήμερα επέτρεπε στους ανθρώπους να ανεχθούν γεγονότα που αδιαμφισβήτητα οδηγούν στην ερημοποίηση της γης και της ίδιας της ζωής, μέσα από τον παγερό προγραμματισμό και την επιβολή τους και με μια κλιμακούμενη κυνικότητα, εις βάρος των λαών του κόσμου.
Το γεγονός ότι μία μεγάλη έκρηξη θυμού ξέσπασε ξαφνικά και απροσδόκητα, με μάταια κίνητρα, μου δίνει μεγάλη ικανοποίηση. Μπορείς στ’ αλήθεια να πεις πως έχουν ξεσηκωθεί για να διατηρήσουν τη θέση τους; Ποιά θέση τους; Δεν έχουν κάποια θέση σε αυτό τον όμορφο κόσμο απάτης που τους εκμεταλλεύεται σαν να μην είναι τίποτα περισσότερο από τηλεδιαχειριζόμενοι καταναλωτές, παραγωγοί αγαθών για την κατανάλωση και χρήση των οποίων αναγκάζονται να πληρώνουν και γραφειοκρατικά ελεγχόμενοι προμηθευτές φόρων και χρεώσεων που διασώζουν τους κλέφτες τραπεζίτες. Φυσικά ακόμα και τα συνθήματα «Αρκετά» και «Έχουμε κουραστεί» μπορεί να καταλαγιάσουν ή ακόμα και να κινηθούν από την άλλη πλευρά. Η εθελοντική δουλεία έχει γνωρίσει πολλές επαναστάσεις που δεν οδήγησαν πουθενά. Αλλά ακόμα κι αν ο θυμός των Κίτρινων Γιλέκων βαλτώσει ή χαθεί εντελώς, ένα πραγματικά λαϊκό, και όχι λαϊκιστικό, κύμα έχει ήδη ξεσηκωθεί αποδεικνύοντας πως τίποτα δεν μπορεί να μπει στο δρόμο της ορμής για τη ζωή. 

Αποτελεί ο όρος Κίτρινα Γιλέκα ένα νέο όνομα της κοινωνικής τάξης που έχει υποβληθεί σε εξαντλητικούς όρους εργασίας και που η
χρηματική αποζημίωσή της γίνεται κυρίως για να καλυφθεί η ανάγκη της για περεταίρω αγορά αγαθών;

Τα Κίτρινα Γιλέκα δεν αποτελούν μία κοινωνική τάξη, δεν είναι ένα ομογενοποιημένο κίνημα, είναι ένα νεφέλωμα στο οποίο ενυπάρχουν διάφορα είδη πολιτικοποιημένων υποκειμένων και αλλά και ανθρώπων που έχουν αφαιρέσει κάθε είδους πολιτική από τις καθημερινές ασχολίες τους. Ο παγκόσμιος χαρακτήρας του θυμού τους μας εμποδίζει να εστιάσουμε σε παραδοσιακές αναπαραστάσεις των ανθρώπων ως ένα κοπάδι που έχει χειραγωγηθεί. Επειδή σ’ αυτή ακριβώς την περίπτωση, και εν αντιθέσει με το παρελθόν, δεν υπάρχει ένα κοπάδι που βελάζει ως μέσο αντίστασης στους χασάπηδες. Εδώ υπάρχουν άνθρωποι που σκέφτονται τις αυξανόμενα επισφαλείς συνθήκες που διαγράφουν την καθημερινή τους ζωή. Εδώ υπάρχει η ευφυΐα των ανθρώπων και μία άρνηση της επαίσχυντης μοίρας τους, που κάποιοι άλλοι έχουν καθορίσει γι αυτούς. Η διαύγεια του μυαλού κινείται στα τυφλά αλλά βρίσκει το δρόμο της μέσα από τις αβεβαιότητες. Το γεγονός ότι η εξουσία και οι λακέδες της στα μέσα ενημέρωσης εκλαμβάνουν τους εξεγερμένους ως ηλίθιους, καταδεικνύει την αδυναμία και την ευθραυστότητα του καπιταλισμού, που επαναλαμβάνει αέναα σε εμάς ότι είναι αναπόφευκτος και αήττητος.

Στην ιδέα ότι «έχοντας αποβλακωθεί από μια αφθονία από άχρηστα μικροαντικείμενα, οι άνθρωποι θα ναυαγήσουν στο μέλλον καθώς το πλοίο βυθίζεται», οι ίδιοι απαντούν ότι «εσύ προβληματίζεσαι για το τέλος του κόσμου, ενώ αυτοί ανησυχούν για το τέλος του μήνα». Τι έχεις να τους πεις γι’ αυτό; 

Πέρα από τους απατεώνες που μας κυβερνούν δεν υπάρχει κανείς που, εκτός από την ανησυχία για το πως θα περάσουμε μέχρι το τέλος του μήνα, δεν νοιάζεται παράλληλα, όχι για το τέλος του κόσμου, αλλά για το τέλος ενός κόσμου που δεν χρειάζεται πλέον εμάς. Δεν υπάρχει κανείς που δεν ενδιαφέρεται για τη μοίρα που κάποιοι επιφυλάσσουν σ’ εμάς και τα παιδιά μας από ένα κόσμο που έχει ενδώσει στη βαρβαρότητα εγωτιστικών υπολογισμών. Κι αυτό δεν αποτελεί κάποιου είδους μεταφυσικό συλλογισμό. Αυτό είναι το σκεπτικό που διαμορφώνεται ανάμεσα σε διαδικασίες πληρωμής φόρων, διεκπεραίωσης της καθημερινής εργασίας και αντιμετώπισης διοικητικών περιορισμών, ακούγοντας τα ψέματα που προβάλλονται από τα μίντια και την «ηλιθιότητα εξαιτίας της αφθονίας άχρηστων μικροαντικειμένων» που διατηρείται επίτηδες από τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης που μετατρέπουν τους ανθρώπους σε ηλίθιους. Μία έκρηξη ευφυίας κατέφθασε σήμερα σαν μια ανάσα καθαρού αέρα στους βόθρους που μας έβαλε η δικτατορία του χρήματος.

Είναι τα Κίτρινα Γιλέκα ένα παράδειγμα προλεταριάτου που έχει «οπισθοδρομήσει στο παλαιό στάτους του πληβείου», ένα θύμα του οικονομικού καπιταλισμού που έχει απωλέσει την «ανθρώπινη και την ταξική του συνείδηση» και δεν κάνει επαναστάσεις, παρά μόνο εξεγείρεται; 

Ναι, αποτελεί ένα παράδειγμα αυτής της οπισθοδρόμησης. Αλλά όπως έχω ήδη γράψει, η προλεταριακή συνείδηση που έχει δια της βίας αποσπάσει κοινωνικά δικαιώματα από το κράτος ήταν απλά μία ιστορική μορφή ανθρώπινης συνείδησης. Αυτή η συνείδηση γεννιέται μπροστά στα μάτια μας αυτή τη στιγμή, μέσα από την αναβίωση της αλληλεγγύης, της γενναιοδωρίας, της φιλοξενίας, της ομορφιάς, της ποίησης και όλων των αξιών που σήμερα ασφυκτιούν υπό τη λογική της κερδοσκοπικής αποδοτικότητας.

Όταν κάποιος ανήκει στα εκτοπισμένα κατώτερα στρώματα της μεσαίας τάξης – εργαζόμενος σε κάποια κακοπληρωμένη δουλειά, με την αναγκαιότητα χρήσης του αυτοκινήτου του όπου κι αν πάει, την αποπληρωμή ενός στεγαστικού δανείου ή την καταβολή ενοικίου στο τέλος του μήνα – δύναται αυτός να μιλήσει για εκ νέου επανάκτηση «της αυτοδιαχείρισης της καθημερινής ζωής»; 

Σταμάτα να υποβαθμίζεις τα προαναφερθέντα αιτήματα στο επίπεδο του καλαθιού του σουπερμάρκετ! Θα δεις ότι αυτά τα αιτήματα είναι παγκόσμια. Προέρχονται από παντού, από ανθρώπους που έχουν συνταξιοδοτηθεί, από μαθητές λυκείου, από αγρότες, από οδηγούς που το αυτοκίνητό τους εξυπηρετεί περισσότερο στο να πηγαίνουν στη δουλειά τους απ’ ότι σε κάποιο γιωτ για να κάνουν ηλιοθεραπεία – όλοι αυτοί οι άνδρες και οι γυναίκες, οι ανώνυμοι άνθρωποι, έχουν συνείδηση της ύπαρξής τους, θέλουν να ζήσουν και έχουν κουραστεί να τους κοροϊδεύει μία Δημοκρατία του Κέρδους.


Αναφέρεσαι σε ένα κράτος «περιορισμένο στη βασική λειτουργία της καταστολής». Είναι αυτό το πρόσωπο της Γαλλίας που βλέπουμε σήμερα;

Αυτό δεν είναι ένα εθνικό πρόβλημα. Είναι διεθνές. Δε γνωρίζω ποιό είναι το πρόσωπο της Γαλλίας, αν η Γαλλία έχει πρόσωπο, αλλά η αλήθεια που επανακτεί αυτή τη φαντασιακή αναπαράσταση είναι αυτή ανδρών και γυναικών που υποβάλλονται σε εκούσια εκμετάλλευση, εκατομμύρια ανθρώπων που είναι παντελώς δεσμευμένοι σε μία απολυταρχική δημοκρατία που τους μεταχειρίζεται ως εμπορεύματα.

Μπορεί να υπάρξει κάποια σύγκλιση του αγώνα των Κίτρινων Γιλέκων και της αντίστασης που προβάλλουν διάφορες ομάδες που χαιρετίζετε στο βιβλίο σας, όπως ΖADists, φεμινιστές, περιβαλλοντικοί ακτιβιστές; Ή οι προαναφερθέντες είναι εκ διαμέτρου αντίθετοι μεταξύ τους;

Δεν υφίσταται ούτε αντίθεση αλλά ούτε και κάποια σύγκλιση. Έχουμε εισέλθει σε μία κρίσιμη περίοδο στην οποία ακόμα και η μικρότερη διαδήλωση με πολύ συγκεκριμένο αίτημα, σχετίζεται με ένα σύνολο παγκόσμιων αιτημάτων. Μία ντοματιά είναι πολύ πιο σημαντική από το στρατό και γι’ αυτό η μπότα του κράτους θα έρθει να τη ρημάξει – όπως έγινε στην Notre-Dame-des-Landes. Οι πολιτικοί αρχηγοί και αυτοί που χτυπάνε πόρτες ευχόμενοι κάποτε να τους αντικαταστήσουν, πιστεύουν πως ισχύει το αντίθετο, με τον ίδιο τρόπο που πιστεύουν ότι η φορολόγηση πετρελαίου για τους ανθρώπους που η χρήση των αυτοκινήτων τους είναι αναγκαία εξυπηρετεί στο να μην επηρεαστούν τα τεράστια κέρδη της Total και άλλων εταιριών εξόρυξης πετρελαίου. Οι Ζώνες Προς Υπεράσπιση (Zad) {σημείωση από εμάς: παραπομπή στα " Αλληλεγγύη στη ZAD – Κατάληψη παντού / Solidarity to ZAD – Squat the world " και " Zone to defend "} δεν περιορίζονται στον αγώνα κατά της περιβαλλοντικής μόλυνσης που προκαλούν οι πολυεθνικές εταιρίες δείχνοντας περιφρόνηση προς τους κάτοικους της Γης, αλλά αποτελούν χώρους που κάνουν δειλά τα πρώτα τους βήματα πειραματισμοί για την δημιουργία νέων μορφών κοινωνιών. «Τα πάντα είναι δυνατά!» είναι ακόμα ένα μήνυμα των Κίτρινων Γιλέκων. Τα πάντα είναι δυνατά, ακόμα και η δημιουργία συνελεύσεων αυτοδιαχείρισης στους δρόμους, στα χωριά και στις γειτονιές.



Η συνέντευξη δόθηκε μέσω email για το περιοδικό Le Nouveau Magazine littéraire που την δημοσίευσε στις 21 Δεκεμβρίου 2018. Αργότερα τυπώθηκε στο έντυπο La Voie du Jaguar. Η μετάφραση από τη γαλλική γλώσσα στην αγγλική έγινε από NOT BORED!. Την ελληνική μετάφραση επιμελήθηκε η BlackCat. Η φωτογραφία είναι του Stephane Mahe/Reuters.



το δανειστήκαμε από το omniatv


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου