Τα παγωμένα (ή παγ-ι-ωμένα) κλειστά συστήματα, όπως ένα ολοκληρωτικό καθεστώς (πχ κομμουνιστικό ή στρατιωτική δικτατορία) ή μια κοινωνία που προσδιορίζεται από υποτιθέμενα απαρέγκλιτα χρηστά ήθη, απεχθάνονται τον παράγοντα του απρόβλεπτου, την εισροή του στοιχείου της αβεβαιότητας που απειλεί τη συνοχή τους. Μια συνεκτική "δύναμη" που στηρίζεται στις επιμέρους συμφωνίες των μελών-μερών τα οποία συνθέτουν το σύνολο του συστήματός της, ή αλλιώς τη συναινετική αποδοχή των μονάδων-"ψηφίδων" που απαρτίζουν τη συνολική εικόνα του "ψηφιδωτού". Η επιβολή, και η "συμφωνία" που αυτή επιφέρει, στηρίζεται πρωτίστως στο Φόβο. Στη στατικότητα της νόρμας, στην αποδοχή του "οικείου", ακόμη κι αν αυτό είναι ενάντια στα συμφέροντα και την ελευθερία κινήσεων και έκφρασης (άρα και εξέλιξης) του μεγαλύτερου ή έστω ενός σημαντικού μέρους των μονάδων που όλες μαζί διαμορφώνουν ένα σύνολο. Το οποίο λειτουργεί ως ένα κλειστό και διόλου σπάνια αντιεπιβιωτικό (άρα και αντιεξελικτικό) σύστημα. Τα ίχνη όμως της εισροής του παράγοντα του απρόβλεπτου τείνουν συχνά να κλονίσουν τα θεμέλια της Παγίωσης, ακόμα και με μια "ελαφριά κίνηση", σαν το άνοιγμα και τίναγμα των φτερών της πεταλούδας, ένα φαινομενικά "μικρό" γεγονός που με την πρώτη ματιά δεν μπορούν να γίνουν εύκολα αντιληπτές οι αλυσιδωτές στη συνέχεια συνέπειές του! Κι αυτό δεν είναι τίποτε άλλο από την εισβολή στη "συναινετική πραγματικότητα ενός εξελισσόμενου χαοτικού δυναμικού συστήματος. Του Χάους που ταράζει και αποδομεί την "παγωμένη τάξη", επιφέροντας την ανατροπή, η οποία με τη σειρά της μεταφέρει τις συναρπαστικές υποσχέσεις (και την Αρμονία) του απρόβλεπτου και επομένως την πιθανή ευρυθμία κάτι καινούργιου...
Άραγε στις ημέρες μας, αυτές της πιο ψυχοπαθητικής και καταστροφικής επέλασης ενός προκλητικά ανάλγητου χρηματοπιστωτικού κι εταιρικού πολυεθνικού ολοκληρωτισμού, που χειραγωγεί κυβερνήσεις και αλώνει νομοθεσίες και οδηγεί σε κοινωνικές γενοκτονίες και αποδομεί βάναυσα κάθε έννοια δικαιωμάτων κι ελευθεριών των ανθρώπων, ποιο γεγονός μπορεί να αποτελέσει εκείνον τον παράγοντα της απροσδιοριστίας του απρόβλεπτου; Που θα οδηγήσει με μη γραμμικές φρακταλικές διαδικασίες σε χαοτικές δυναμικές καταστάσεις; Και πάλι η Αρχή του Χάους! Το οποίο τόσο πολύ τρέμουν οι ελίτ και τα ΜΜΕ τους, που διαμορφώνουν και κλειδώνουν με κάθε είδους προπαγάνδα και ασύμμετρους παράγοντες τα νέα ήθη και νόρμες μιας αστυνομοκρατούμενης τρομολάγνας πραγματικότητας. Αυτής που δένει τους πάντες με θηλειές του επί το πλείστον λογιστικού και ψηφιακού σε οθόνες χρέους και αλυσίδες δουλεμπορικής εκμετάλλευσης (όπως πχ συνέβαινε στην Αθήνα προ του Σόλωνα που οι πολίτες έχαναν την ελευθερία τους λόγω χρεών); Και θεοποιεί το αέναο, σ'ένα πεπερασμένο σύστημα, όπως ο πλανήτης και με κάθε ισοπεδωτικό μέσο κέρδος και τη συσσώρρευσή του ως μέσου μιας αποδεδειγμένα πλέον αυτοκαταστροφικής κοινωνικής, οικολογικής, ψυχικής ανισσοροπίας.Και ειδικά στην Ελλάδα, που εδώ και χρόνια συμβαίνουν αυτά που συμβαίνουν και εγχώριοι και μη ιθύνοντες νόες αποκαλούν "ανθρωπιστική κρίση", με παραδοχές (έστω και από διεθνή στόματα σοβαρών αναλυτών και οικονομολόγων) περί μη βιώσιμου τοκογλυφικού χρέους-βόμβα στα παραπαίοντα θεμέλια της κοινωνίας και στις προοπτικές των μελλοντικών γενεών... Αλλά την ίδια στιγμή δεν κάνουν καμιά πραγματική και "γενναία" κι απαραίτητη, ή απαραίτητα γενναία, κίνηση προς την ουσιαστική αντιμετώπιση και λύση αυτής της φοβερής και...παγ-ι-ωμένης πλέον, κατάστασης; Οδηγώντας με παράλογες και επαναλαμβανόμενα εσφαλμένες και όλο και πιο καταστροφικές μεθοδεύσεις, όλο και πιο βαθιά τους πληθυσμούς μέσα στην άβυσσο και τους εκμεταλλευτές της κατάστασης αυτής σε ακόμα μεγαλύτερο πλουτισμό...
Που το άνοιγμα των φτερών της θα προκαλέσει καταιγίδες και τυφώνες σε όλο τον ευρωπαϊκό νότο και ίσως και παραπέρα κι όχι μόνο στην κλυδωνιζόμενη από τις απαλλοτριώσεις έμψυχου και υλικού πλούτου Ελλάδα, μέσα στους τοκογλυφικούς και αστυνομοκρατούμενους κόλπους της Ε.Ε. και της μέγγενης του ευρώ για την αυτοδιάθεση και αυτονομία των ευρωπαϊκών λαών;
Ποιο μπορεί να είναι αυτό το μικρό, τοπικό γεγονός που θα σαρώσει μέσα από χαοτικές διαδικασίες-ντόμινο το νέου τύπου αυτό κλειστό σύστημα των τραπεζών-πολυεθνικών-γερακιών του πολέμου στην υπηρεσία των ακριβώς προηγούμενων-εξαγορασμένων πολιτικών;
Μήπως, ας πούμε, η πολύ δυναμική άρνηση μιας ολόκληρης γειτονιάς να επιτρέψει στους υπαλλήλους των distress funds και τις αστυνομικές συνοδευτικές δυνάμεις να κατασχέσουν για λίγες χιλιάδες ψωροευρώχαρτα το σπίτι και να πετάξουν στους δρόμους την οικογένεια ενός άνεργου κι αδύναμου να αντιδράσει συμπολίτη τους; Μια άρνηση που μπορεί να εξελιχτεί σε ολόκληρη εξεγερσιακή συμπεριφορά άρνησης πληρωμής ληστρικών χαρατσιών και παράλογων φόρων και περιφρούρησης με κάθε μέσο σπιτιών που οι ιδιοτήτες τους κινδυνεύουν από τη μια στιγμή στην άλλη να μείνουν άστεγοι και ποιος ξέρει σε τι άλλο μπορεί...Αυτοοργανωμένο, ψυχωμένο, κομματικά ακαπέλωτο και γι'αυτό μη ελεγχόμενο από το σύστημα, τα πλοκάμια του και τα απολειφάδια τους. Λέμε τώρα..!
Αλλά ο "σπινθήρας" ή "πυροκροτητής" του Χάους μπορεί να μην έχει και καμία σχέση με καταστάσεις σαν τις παραπάνω. Μπορεί να είναι ένα αρχικά, στην πρώτη ανάγνωσή του, "ασήμαντο", "γραφικό" ή "ελαφρύ" γεγονός (σαν τη στάση της Ρόζα Παρκς στα μάτια των περισσότερων λευκών του Μοντγκόμερυ της Αλαμπάμα), όσον αφορά το εκτιμώμενο βεληνεκές των συνεπειών του...
Ποιος ξέρει; Ποιο μπορεί να είναι το έστω και φαινομενικά ασήμαντο αρχικά (και για τους από πάνω και για τους από κάτω) αλλά καθοριστικά στη συνέχεια αποδομητικό για τη συνεκτική συναίνεση γεγονός; Ποιος μπορει να ξέρει ποιος θα είναι ο σπινθήρας (ή πολλοί "μικροί" διασκορπισμένοι σπινθήρες που θα συνδέονται μεταξύ τους ακόμη και αν δεν το ξέρουν) του απαραίτητου χάους που θα αφανίσει τη νοσηρή αυτή τάξη; Μπορεί αυτή η σπίθα να έχει ήδη ανάψει, το σπίρτο να φλέγεται και να είναι έτοιμο να οδηγήσει σ'ένα απρόβλεπτο μαζικό παρανάλωμα πυρός, η πεταλούδα ήδη σε κάποια κοντινή ή μακρινή γωνιά να έχει ανοίξει και να χτυπάει τα φτερά της κι εμείς να μην το βλέπουμε και να το'χουμε ακόμη αντιληφθεί, αλλά το χαοτικό ωστικό κύμα να κινείται με μη ευπρόβλεπτη και ίσως και κατανοητή ακόμη ορμή προς εμάς. Προς όλους όσους βρίσκουν τους εαυτούς τους να είναι πιασμένοι στις δαγκάνες μιας ψυχοσωματικά αντιεπιβιωτικής Μηχανής και να νομίζουν ότι δεν έχουν καμία δύναμη να την αποσυναρμολογήσουν και να την καταστήσουν δυσλειτουργική, άχρηστη, ηττημένη...Μυρίζεις κάτι να καίγεται ή είναι μήπως η ιδέα μου;
ανιχνευτής
Πράγματι όλα τα αφεντικά τρέμουν το απρόβλεπτο, τη σπίθα που μπορεί να φέρει την καταστροφή (τους). Όλες οι αυθεντικές επαναστάσεις ξεκίνησαν από μια "ασήμαντη" αιτία, από μια σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της κοινωνικής αν(τ)οχής. Καμμία τους δεν ξεκίνησε με "σχέδιο", "όραμα" και άλλες ιδεολογικές μπούρδες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπό την άλλη πάντως, δεν βλέπω πώς κάποια τέτοια σπίθα θα μπορούσε να βάλει φωτιά στη σημερινή Ελλάδα: πόσες τέτοιες σπίθες δεν έχουμε δει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα; Φαίνεται όμως ότι τα "κούτσουρα" είναι βρεγμένα...
Ο Μπακούνιν στο "Θεός και Κράτος" είχε γράψει πως ο άνθρωπος χαρακτηρίζεται από τη δύναμη της σκέψης και την επιθυμία της εξέγερσης (είναι περίπου το ίδιο με εκείνο που είχε πει ο Αριστοτέλης ότι " πάντες ἄνθρωποι τοῦ εἰδέναι ὀρέγονται φύσει " και "φύσει μέν ἐστιν ἄνθρωπος ζῷον πολιτικόν"). Προσωπικά δεν έχω πειστεί ότι την Ελλάδα την κατοικούν άνθρωποι με την έννοια που έδινε ο Αριστοτέλης ή ο Μπακούνιν.
Βέβαια, καλό είναι να γράφονται τέτοια κείμενα, ώστε οι συντάκτες τους και οι αναγνώστες τους να μπορούν να ισχυριστούν ότι είναι άνθρωποι κι όχι βρεγμένα κούτσουρα.
Συμφωνώ σε μεγάλο βαθμό για αυτό που είπες σχετικά με την ελληνική περίπτωση. Γι'αυτό και στο φαντασιακό παράδειγμα υπήρχε στο τέλος η φράση "λέμε τώρα!"(δηλ. σαν να τα λέμε εμείς για να τ'ακούσουμε εμείς- οι άλλο δεν χαμπαριάζουν εύκολα...).
ΔιαγραφήΌμως αυτό το κείμενο δεν έχει γραφτεί μόνο για την ελληνική περίπτωση. Αφορά έναν κόσμο όπου τα πάντα συνδέονται με σχέσεις που συχνά δεν είναι εύκολα ορατές και αναγνώσιμες, αλληλεπιδρούν και μετεξελίσσονται. Έναν κόσμο όπου αυτός ο χρηματοπιστωτικός τουρμποκαπιταλισμός επελεύνει σαν οδοστρωτήρας πάνω πια και στους λαούς των "αναπτυγμένων χωρών". Στην εποχή της ροής της πληροφορίας σε χρόνο μηδέν, μια σπίθα στην Ισπανία των εκατοντάδων χιλιάδων κατασχέσεων (και του πιο φονικού εμφύλιου της σύγχρονης Ιστορίας) διόλου απίθανο να λειτουργήσει ως υπόδειγμα προς μίμηση στην (αν και υπάρχουν βασικές διαφορές στη χειραγώγηση των δυο χωρών του νότου από τους τοκογλύφους) σχεδόν ομοιοπαθή Ελλάδα, όπου οι μαζικές κατασχέσεις σπιτιών θα είναι κάτι πρωτόγνωρο και ιδιαίτερα στη χώρα με την ως τώρα υψηλότερη ιδιοκατοίκηση στην Ευρώπη (σχεδόν 80%!) Και στην Ελλάδα όπου ο ιδεολογικός κατακερματισμός, ο αστείος συνδικαλιστικός ενδοτισμός, το μετά το '81(ήξερε καλά πώς "εκσυγχρόνιζε" την οικονομία ο Ανδρέας) μοντέλο του "αράζειν"(άρα και εγκαταλείπεις τη βαριά εργασία πχ στα χωράφια στα χέρια του εκμεταλλεύσιμου μετανάστη) και του "δανεικώς ζειν", παγίωσε μια απόλυτα συγκεκριμένη κατάσταση-αλυσίδα που (μαζί και με άλλες παθογένειες διαχρονικές) οδηγεί στη δική σου επισήμανση περί βρεγμένων κούτσουρων. Αλλά... και αυτό είναι μια παγίωση, που ένα φαινομενικά απρόβλεπτο γεγονός ίσως έχει τη δυναμική να την ξε-θεμελιώσει. Ή ίσως εμείς να παραείμαστε αιθεροβάμονες. Αλλά...
...θυμάμαι το Μάη του 2010 εκείνη την ημέρα των γεγονότων της Μαρφίν, τη μεγαλύτερη και ίσως διαδήλωση πολλών ως τώρα ετών, που λίγο έλειψε να λάβει εξεγερσιακές κι ανεξέλεγκτες διαστάσεις (με τον κόσμο έτοιμο να μπουκάρει σχεδόν στο κυνοβούλιο) και το πανικόβλητο όπως φάνηκε σύστημα να διασώζεται από τα τραγικά περιστατικά στη Marfin που πάγωσαν το μαζικό ξέσπασμα του κόσμου.
Το ζητούμενο για μια αυτοοργανωμένη και ψυχωμένη επαναστατική κίνηση από τα κάτω που θα απειλήσει σοβαρά τα αφεντικά (για να ξεφύγουμε λίγο από τον παράγοντα της απροσδιοριστίας) είναι η νοητική υπέρβαση, που οδηγεί στην έξοδο από ανώδυνες και ιδεολογικά περιφραγμένες "επαναστατικές βολτίτσες" στους κεντρικούς δρόμους του μεγάλου χωριού με τους τσελιγκάδες να'χουν προβλέψει και την παραμικρή κίνηση και απόκλιση του κοπαδιού...
Τέλος, και στις ΗΠΑ, (όπου ο εμφύλιος του 1860 δεν έγινε για να εευθερώσει ο Λίνκολν τους δούλους στις φυτείες του νότου αλλά για να εξασφαλίσει πάμφθηνο εργατικό δυναμικό για τις αναπτυσσόμενες ταχέως βαριές βιομηχανίες του Βορρά που μετέτρεψαν τη χώρα σε υπερδύναμη), τόσες και τόσες δεκαετίες πριν το περιστατικό με τη Ρόζα Παρκς, που η δουλεία είχε τυπικά, και ειδικά στο Νότο, καταργηθεί αλλά συνεχιζόταν με τη μορφή της εργασιακής δουλείας και τον κοινωνικό αποκλεισμό και εξευτελισμό, γιατί δεν είχαν κινητοποιηθεί μαζικά οι πληθυσμοί των αφροαμερικάνων;