Πώς ο Μπακούνιν διαχώρισε τις έννοιες "κράτος" και "πατρίδα" και κάποιες σκέψεις δικές μας περί πατρίδας...

«Μπακούνιν με λένε. Μιχαήλ, τού Αλεξάνδρου. Και θέλω να πω σε όλους αυτούς τους άμυαλους συντρόφους, οπαδούς δικούς μου ή του Μαρξ αξεχώριστα, που θεωρούν τη λέξη πατρίδα καταραμένη, τούτα τα λόγια:»

«Η ευημερία του Κράτους είναι η αθλιότητα του πραγματικού Έθνους, του λαού. Το μεγαλείο και η ισχύς του Κράτους είναι η σκλαβιά του Λαού. Ο Λαός είναι φυσικός και νόμιμος εχθρός του Κράτους. Ακόμα και αν ο Λαός υποκύπτει —πολύ συχνά αλίμονο— στις αρχές, κάθε αρχή του είναι μισητή. Το Κράτος δεν είναι η Πατρίδα. Είναι η αφαίρεση, ο μεταφυσικός, μυστικιστικός, πολιτικός, νομικός μύθος της πατρίδας. Οι λαϊκές μάζες όλων των χωρών αγαπούν βαθιά την πατρίδα τους. Αλλ’ αυτό είναι μια φυσική πραγματική αγάπη.

»Ο πατριωτισμός του λαού δεν είναι ιδέα, αλλά γεγονός, και ο πολιτικός πατριωτισμός, η αγάπη του Κράτους δεν είναι η ακριβής έκφραση αυτού του γεγονότος αλλά μια εκφυλισμένη έκφραση μέσω μιας απατηλής αφαίρεσης, και πάντα προς όφελος μιας εκμεταλλεύτριας μειοψηφίας. Η Πατρίδα, η εθνικότητα, όπως και η ατομικότητα, είναι ένα γεγονός φυσικό και κοινωνικό, ψυχολογικό και ιστορικό ταυτόχρονα. Δεν είναι μια θεωρητική αρχή. Δεν μπορούμε να ονομάσουμε ανθρώπινη αρχή, παρά μόνο ότι είναι καθολικό, κοινό σ’ όλους τους ανθρώπους. Η εθνικότητα τους χωρίζει. Δεν είναι λοιπόν αρχή. Αλλά αυτό που είναι η αρχή, είναι ο σεβασμός που ο καθένας πρέπει να έχει για τα φυσικά, πραγματικά ή κοινωνικά γεγονότα. Η εθνικότητα, όπως και η ατομικότητα, είναι ένα από τα γεγονότα αυτά. Οφείλουμε λοιπόν να τη σεβόμαστε. Η καταπίεση της είναι έγκλημα, και για να μιλήσουμε με τη γλώσσα του Μαντσίνι, αυτή γίνεται ιερή αρχή κάθε φορά που απειλείται ή καταπιέζεται. γίνεται ιερή αρχή κάθε φορά που απειλείται ή καταπιέζεται. Γι’ αυτό λοιπόν συναισθάνομαι ειλικρινά και πάντα τον πατριώτη κάθε καταπιεσμένης πατρίδας.»
(Μιχαήλ Μπακούνιν, Άπαντα.)

«Η πατρίδα αντιπροσωπεύει το αδιαφιλονίκητο και ιερό δικαίωμα κάθε ανθρώπου, ομάδας ανθρώπων, ενώσεων, κοινοτήτων, περιοχών, να ζούν, να σκέφτονται, να θέλουν και να δρουν κατά τον τρόπο τους, που γεννήθηκε ως αποτέλεσμα της μακρόχρονης ιστορικής εξέλιξης. Υποκλίνομαι λοιπόν μπρος στην παράδοση και την ιστορία των λαών, γιατί είναι το αίμα και η σάρκα, η σκέψη και η θέληση κάθε λαού. Γι αυτό, ειλικρινά, είμαι ο πατριώτης όλων των καταπιεσμένων πατρίδων. Είμαι πατριώτης και διεθνιστής ταυτόχρονα.»
(Μιχαήλ Μπακούνιν, Γράμματα για τον Πατριωτισμό)

«Ο λαός επίσης είναι από τη φύση του πατριώτης. Αγαπά τη γη όπου γεννήθηκε, το κλίμα μέσα στο οποίο αναπτύχθηκε [...] Ο πραγματικός, ζωντανός, ισχυρός, φυσικός πατριωτισμός του λαού, δεν είναι καθόλου εθνικός πατριωτισμός, ούτε καν τοπικός, αλλά στο μεγαλύτερο μέρος του αποκλειστικά κοινοτικός. Αλλά αγαπά ακόμα τη γλώσσα που μιλά […] Ταυτίζεται επίσης με τα έθιμα και τις αληθινές ή λαθεμένες αντιλήψεις της χώρας του. Αν αυτά τα έθιμα, αυτές οι ιδέες κι αυτή η γλώσσα καλύπτουν μια περιοχή, τότε αρχίζει να γίνεται πραγματικά ένας τοπικός πατριώτης. Αν καλύπτουν ένα ολόκληρο έθνος, τότε γίνεται ένας εθνικός πατριώτης. Με την έννοια αυτή, κανείς δεν είναι τόσο βαθιά ούτε τόσο ειλικρινά πατριώτης όσο ο λαός [...]»
(Ο Μιχαήλ Μπακούνιν για την Ιταλία)

Το δανειστήκαμε από το LEFT G700 

Για εμάς η έννοια της πατρίδας είναι ο τόπος , το έδαφος, οι άνθρωποί του και η "νοόσφαιρά" του, είναι το μέρος εκείνο που σου παρέχει κάθε δυνατότητα κι ευκαιρία, ή κινείται σταθερά προς αυτή την κατεύθυνση, για μια όσο το δυνατόν πιο αρμονική και ολοκληρωμένη ζωή. 200 περίπου χρόνια από την ίδρυση του νεοελληνικού κρατικού προτεκτοράτου, θεωρούμε ότι ειδικά αυτός ο καπελωμένος από εσωτερικούς και εξωτερικούς πασάδες και βαρώνους τόπος απέχει παρασάγγας από μία τέτοια κατανόηση και ύφανση (ή απόπειρες ύφανσης) πραγματικότητας. 

 Οι παραδόσεις, τα έθιμα, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ενός τόπου και των ανθρώπων του και βέβαια η πολιτική του φυσιογνωμία και γενικότερη αντίληψη των πραγμάτων, μπορούν κάλλιστα να εμπνεύσουν με μια γλυκιά αίσθηση οικειότητας και ζεστασιάς εγγύτητας κι έναν "ξένο" που βρέθηκε να ζει εκεί και να αποκαλεί τον τόπο αυτό "πατρίδα" του. Πόσοι ξένοι άλλωστε ζούνε χρόνια στην Ελλάδα θεωρώντας την "πατρίδα" ή "δεύτερη πατρίδα"; Ή είναι λάθος κι αυτό; και ποιος το καθορίζει και το νοηματοδοτεί αυτό; Οι αποβλακωμένοι πανταχού παρόντες σωβινιστές και οι λογής εθνικοί κρετίνοι; Να νιώθει ένας άνθρωπος ότι έχει πάνω από μία "πατρίδες"...;

 Και σεβόμαστε την ανάγκη κάποιου να νιώθει για τους δικούς του λόγους ως πατρίδα τον τόπο που γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει ή έζησε για πολλά χρόνια. Και να την αντιμετωπίζει ως άξια να την υπερασπιστεί από πραγματικά κακόβουλους εχθρούς, έσωθεν κι έξωθεν, και να πασχίσει με κάθε τρόπο για την ευημερία της. Αρκεί να μη θεωρεί τη δική του πατρίδα "ιερότερη", "ανώτερη", "εκλεκτότερη"σε σχέση με την "πατρίδα" του "άλλου" κι άρα και τον "άλλο" να τον αντικρίζει ως τέκνο ενός "κατώτερου θεού" κι ως αντικείμενο "δικαιολογημένης" ή "νομιμοποιημένης" εκμετάλλευσης...Κι αυτή η άποψη εκτοξεύεται προς όλες τις κατευθύνσεις του ορίζοντα..!
Ή να θεωρεί, βολικά για την απουσία του ως πραγματικά συνειδητού "πολίτη" και για τη μη παραγωγή πολιτισμού της πατρίδας του, τη δεύτερη (κι άρα και τον εαυτό του που εκ του πονηρού ταυτίζεται πλήρως με αυτήν) ως μονίμως αδικημένη και κατατρεγμένη από τα κακοήθη σχέδια και τις διαχρονικές συνωμοσίες των "κακών ξένων". Επικαλούμενος ως μόνιμο άλλοθι τα επιτεύγματα ξακουστών και τρανών προγόνων και αγνοώντας ή αποσιωπώντας τις προσωπικές ευθύνες του ίδιου, της γενιάς της δικής του ή των προκατόχων του τόπου του και τα κρατικά και κρατικοδίαιτα σκατά που διαχειρίστηκαν κι άρμεξαν την "εθνική αγελάδα", υπονομεύοντας την ψυχοσωματική υγεία της και διαμορφώνοντας τη νεώτερη ιστορικά φυσιογνωμία της...

Σε τελική ανάλυση: Έτσι αντιλαμβανόμαστε εμείς εδώ την έννοια της "πατρίδας"

Όσο για το  "Κράτος",  κατά την ελληνική μυθολογία αδέλφι της Βίας και προσωποποίηση της ωμής εξουσίας κάθε μορφής (το Κράτος και τη Βία, ως πιστά σκυλιά της εξουσίας του Δία, βοήθησαν τον Ήφαιστο να δέσει τον προστάτη κι ευεργέτη του ανθρώπινου είδους  Προμηθέα στα βράχια του Καυκάσου) μας εκφράζουν οι στοχασμοί του Ραούλ Βανεγκέμ:   Το κράτος δεν είναι τίποτε, ας γίνουμε τα πάντα