H λιτότητα σκοτώνει

Η πολιτική περικοπών στο δημόσιο τομέα επαναφέρει στην Ευρώπη ασθένειες που είχαν αντιμετωπιστεί εδώ και αιώνες.

«Η ευρωζώνη σκοτώνει την Ευρώπη» έλεγε προ ημερών ο διάσημος Γερμανός οικονομολόγος Γιοακιμ Σταρμπάτι, από το βήμα του εναρκτήριου συνεδρίου της πρωτοβουλίας Alternative für Deutschland (Εναλλακτικές για τη Γερμανία) – μια πλατφόρμα που συγκεντρώνει τους βασικότερους εκπροσώπους του ευρωσκεπτικισμού στη χώρα της Μέρκελ. Μερικές εβδομάδες νωρίτερα όμως μια άλλη ομάδα επιστημόνων εξέδιδε μια ακόμη πιο σοβαρή προειδοποίηση: Η λιτότητα που επιβάλλουν οι χώρες της ευρωζώνης, προκειμένου όπως υποστηρίζουν να διασώσουν το ενιαίο νόμισμα, σκοτώνει κυριολεκτικά τους Ευρωπαίους πολίτες.


Η έκθεση, η οποία δημοσιεύτηκε στην έγκριτη ιατρική επιθεώρηση Lancet, κάνει ειδική αναφορά στην αύξηση των αυτοκτονιών, που είναι η εμφανέστερη μορφή θανάτου λόγω της κρίσης αλλά και στην εξάπλωση επιδημιών, και μάλιστα από ασθένειες που είχαν να κάνουν την εμφάνισή του για δεκαετίες εάν όχι για αιώνες στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Η τελευταία περίπτωση συνδέεται άμεσα με την αύξηση των ανασφάλιστων εργαζομένων αλλά και στη γενικότερη αδυναμία του πληθυσμού να επισκέπτεται αρκετά συχνά γιατρούς και νοσοκομεία.


«Τα μέτρα λιτότητας όχι μόνο δεν αντιμετώπισαν την οικονομική κρίση αλλά προκάλεσαν πολλά προβλήματα υγείας» δήλωνε χαρακτηριστικά ο Μάρτιν Μακί, καθηγητής Ευρωπαϊκής Δημόσιας Υγείας στο Λονδίνο και επικεφαλής της ομάδας που συνέταξε την έκθεση του Lancet. Μαζί του η ερευνήτρια Μαρίνα Καρανικολός από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Συστημάτων και Πολιτικών Υγείας και ο Γιόχαν Μακένμπαχ από το πανεπιστήμιο του Ρότερνταμ σκιαγραφούν μια τρομακτική εικόνα για τις επιπτώσεις από την πολιτική που επιβάλλει το Βερολίνο.


Ακόμη πιο ανησυχητικά και από αυτά που γνωρίζουν οι ερευνητές της ομάδας του Μάρτιν Μακί, όμως είναι αυτά που δεν γνωρίζουν. Όπως εξηγούν στην εργασία τους θα χρειαστούν χρόνια έως ότου γίνουν κατανοητές οι πραγματικές επιπτώσεις της λιτότητας στα ευρωπαϊκά συστήματα υγείας. Όπως προκύπτει και από σχετική έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας η ανθρωπότητα και κυρίως η Ευρώπη βιώνει ακόμη την άνοδο του προσδόκιμου ζωής που είναι αποτέλεσμα της οικονομικής ευημερίας προηγούμενων δεκαετιών. Ο ΠΟΥ προειδοποιεί ότι οι περικοπές στα συστήματα δημόσιας υγείας θα αντιστρέψουν σύντομα αυτή την αύξηση.


Ελλάδα: Το πειραματόζωο της Ευρώπης


Η κατάσταση παίρνει φυσικά την πιο τραγική της μορφή στην Ελλάδα όπου όπως υποστήριζε πρόσφατα ο Γιάννης Υφαντόπουλος, καθηγητής Πολιτικής και Οικονομικών της Υγείας, το προσδόκιμο ζωής μειώνεται ήδη κατά τρία με τέσσερα χρόνια. Παρόμοια φαινόμενα είχαν παρατηρηθεί στη Ρωσία μετά το κύμα μαζικών ιδιωτικοποιήσεων του Γιέλτσιν όπου η ολοκληρωτική κατάρρευση των υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας μείωσε το προσδόκιμο ζωής έως και κατά δέκα χρόνια ενώ προκάλεσε τρομακτική αύξηση ψυχικών νοσημάτων, αυτοκτονιών, αλκοολισμού και έξαρσης επιδημιών. Πρόσφατη έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών κατέγραψε τρομακτική αύξηση της βρεφικής θνησιμότητας η οποία μπορεί να συγκριθεί μόνο με την κατάσταση που επικρατούσε κατά τη διάρκεια του Α’ και του Β’ παγκοσμίου πολέμου.

Στην έκθεση που δημοσιεύεται στο Lancet γίνεται ειδική αναφορά στην Ελλάδα σε ό,τι αφορά την μετάδοση της ελονοσίας αλλά και του ιού HIV που προκαλεί το AIDS – δυο ασθένειες η εξάπλωση των οποίων συνδέεται άμεσα με τη μείωση των δαπανών για αεροψεκασμούς αλλά και σε καθαρές σύριγγες. Να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) κρούει εδώ και αρκετές εβδομάδες των κώδωνα του κινδύνου για κρούσματα λύσσας στη Βόρεια Ελλάδα – ασθένεια η οποία τις τελευταίες δεκαετίες είχε περιοριστεί στις πιο υπανάπτυκτες περιοχές της Αφρικής και της Ασίας.


Σε αρκετές ακόμη χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρατηρούνται κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου αλλά και δάγγειου πυρετού που βρίσκονταν υπό έλεγχο για χρόνια. Η έκθεση στο lancet επιβεβαιώνει ότι αν και η Ελλάδα αποτελεί το πρώτο θύμα, αφού εδώ δοκιμάστηκαν αρχικά οι καταστροφικές πολιτικές της τρόικας, η υγειονομική κρίση εξαπλώνεται και στην Ισπανία και την Πορτογαλία. Συγκεκριμένα στην Ισπανία παρατηρείται πρωτοφανής αύξηση ψυχικών νοσημάτων η οποία σχετίζεται και με την αδυναμία αποπληρωμής στεγαστικών δανείων. Την ίδια ώρα στην Πορτογαλία ο θάνατος ηλικιωμένων ατόμων αυξήθηκε κατά 10% τα τελευταία χρόνια καθώς πάνω από το 40% των συνταξιούχων που ζει χωρίς οικογενειακή φροντίδα δεν είναι πλέον σε θέση να αντεπεξέλθει στις περικοπές.

Παράλληλα για την Ελλάδα σημειώνεται με ιδιαίτερη ανησυχία η έλλειψη σε αποθέματα φαρμάκων και οι δραστικές περικοπές προσωπικού στα δημόσια νοσοκομεία.


Το λόμπι της λιτότητας

Οι ερευνητές στην έκθεσή τους δεν αρκούνται στην καταγραφή της νέας κατάστασης αλλά αναζητούν τους υπευθύνους ανάμεσα σε Ευρωπαίους αξιωματούχους, που όπως υποστηρίζουν γνωρίζουν πολύ καλά την κατάσταση αλλά προτιμούν να σιωπούν. Ο επικεφαλής της εργασίας συγκρίνει μάλιστα την κομισιόν με το λόμπι της βιομηχανίας τσιγάρων το οποίο αν και γνωρίζει τις καταστροφικές συνέπειες του καπνίσματος στην υγεία επιχειρεί πάντα να τις συσκοτίσει. «Η ευρωπαϊκή επιτροπή» έλεγε χαρακτηριστικά ο Μάρτιν Μακί «είναι υποχρεωμένη βάσει των συνθηκών να ελέγχει τις επιπτώσεις που έχει η πολιτική της στην υγεία του πληθυσμού της Ευρώπης αλλά δεν έχει συντάξει ούτε μια αναφορά για τα αποτελέσματα των μέτρων που επιβάλλει η τρόικα».

Ειδική αναφορά γίνεται στην απαίτηση της Τρόικας να περιοριστούν οι δαπάνες υγείας στην Ελλάδα στο 6% του ΑΕΠ αλλά και στη μείωση των δαπανών υγείας στην Πορτογαλία κατά 670 εκατομμύρια ευρώ. Αντίστοιχα στην Ισπανία η κυβέρνηση παρέκαμψε το κοινοβούλιο με βασιλικό διάταγμα τερματίζοντας ουσιαστικά την καθολική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Αφού όμως η ΕΕ δεν ελέγχει τις επιπτώσεις των πολιτικών της στην υγεία αποφάσισαν οι επιστήμονες του κλάδου υγείας να ελέγξουν την οικονομική πολιτική της Ένωσης. Στην έκθεση που δημοσιεύεται στο Lancet γίνεται ειδική αναφορά στην Ισλανδία, η οποία αμφισβήτησε την οικονομική ορθοδοξία των Βρυξελλών και προχώρησε σε στάση πληρωμών, εθνικοποίηση τραπεζών, υποτίμηση του νομίσματος (αφού δεν μετέχει στην ευρωζώνη) και επιβολή περιορισμών στην ροή κεφαλαίων. Σήμερα δεν είναι απλώς η μοναδική χώρα που παρουσιάζει αισθητή ανάπτυξη εν μέσω γενικευμένης κρίσης αλλά και μια από τις λίγες στις οποίες η υγεία του πληθυσμού δεν απειλείται από τη λιτότητα.

Η έκθεση της ομάδας του Μακί αποτελεί υπόδειγμα επιστημονικής εργασίας για τον τρόπο με τον οποίο ένας ερευνητής οφείλει να έχει σφαιρική γνώση των πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων προκειμένου να προσφέρει τα μέγιστα στο κοινωνικό σύνολο. Η συγκεκριμένη εργασία όμως θα μπορούσε να αποτελέσει και το πρώτο κατηγορητήριο για το πως η ακολουθούμενη οικονομική πολιτική μετατρέπεται σε έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.


Άρης Χατζηστεφάνου


Επίκαιρα Απρίλιος 2013


πηγή:http://info-war.gr